Όρια στις σχέσεις

Ακούμε συχνά να λένε ότι αγάπη είναι να δίνεις δίχως όρια τα πάντα στον άλλον. Ότι είναι έκφραση αγάπης να δίνουμε στους δικούς μας ανθρώπους ό,τι μας ζητάνε όπως και να δεχόμαστε και να συγχωρούμε κάθε συμπεριφορά τους. Όλο αυτό αν το εξετάσουμε όμως καλύτερα, θα διαπιστώσουμε ότι είναι μια μορφή αγάπης για το ΕΓΩ του άλλου! Μία σχέση με ανύπαρκτα σχεδόν όρια!

Εύκολα μπορεί να δυσκολευόμαστε και να γινόμαστε και αναποφάσιστοι με τους γύρω μας για το τι είναι καλύτερο να κάνουμε, αν μπορούμε να αρνηθούμε και να τους πούμε ΟΧΙ για προτάσεις, καταστάσεις ή πράγματα που μας θίγουνε ή δεν μας αρέσουνε. Αυτό ξεκινάει από τον φόβο μήπως η απάντηση μας απογοητεύσει, φανούμε ότι δεν είμαστε αρεστοί και μας απορρίψουν.

Αν αρχίσουμε όμως να κάνουμε ό,τι θέλει ο άλλος από τον φόβο μήπως χάσουμε την αγάπη του ή από τον φόβο κάποιας σύγκρουσης, τότε σύντομα θα μπούμε στο ρόλο του θύματος. Γι’ αυτό χρειάζεται να ξέρουμε να αναγνωρίζουμε τα προσωπικά μας όρια.

Τα όρια είναι η γραμμή μεταξύ του σημείου που το εγώ σταματάει και το εσύ ξεκινάει. Τα προσωπικά όρια είναι μια διαχωριστική γραμμή που μας επιτρέπει να διαχωρίζουμε και να προστατεύουμε τον εαυτό μας από τους άλλους. Βάζοντας τα όρια μας προστατευόμαστε από την παραβίαση των άλλων από χειριστικές συμπεριφορές και χειραγώγηση όπως και από οποιαδήποτε εκμετάλλευση. Μαθαίνουμε να παίρνουμε την ευθύνη του εαυτού μας και να προστατεύουμε την αυτοεκτίμηση μας. Έτσι μόνο μπορούμε να πετύχουμε υγιείς σχέσεις με τους γύρω μας.

Υπάρχουν σωματικά, συναισθηματικά και διανοητικά όρια.

Σωματικά όρια

Τα σωματικά όρια αφορούν το σώμα, την διαφύλαξη της σεξουαλικής μας ζωής, του προσωπικού ιδιωτικού και ζωτικού μας χώρου. Τα περισσότερα από αυτά τα μαθαίνουμε από μικρή ηλικία κλείνοντας την πόρτα του δωματίου όταν ξεντυνόμαστε ή ζητώντας να μη μπει άλλος την ώρα που είμαστε στο w.c. ή κάνουμε μπάνιο. Χρησιμοποιούμε λεκτικές μεθόδους όπως την γλώσσα του σώματος για να τα κάνουμε κατανοητά, π.χ. απαγορεύουμε να μας ακουμπάνε χωρίς την άδεια μας, να ψάχνουνε τα πράγματα μας κ.λπ.

Συναισθηματικά και διανοητικά όρια

Με τα συναισθηματικά και διανοητικά όρια προστατεύουμε τις επιλογές και τα πιστεύω μας και καταφέρνουμε να διαχωρίζουμε την δική μας ευθύνη από την ευθύνη των άλλων. Βάζοντας τα προστατευόμαστε από σχέσεις συγχώνευσης-συνεξάρτησης, γιατί δεν αφήνουμε την διάθεση μας να καθορίζεται από την διάθεση των άλλων. Πετυχαίνουμε ευκολότερα τους στόχους μας γιατί από την στιγμή που τα εκφράζουμε δεν τα θυσιάζουμε από φόβο να μη γίνουμε δυσάρεστοι στους άλλους. Γινόμαστε αποφασιστικοί γιατί λέμε ΝΑΙ ή ΟΧΙ στους άλλους ακούγοντας την πραγματική μας ανάγκη χωρίς να φοβόμαστε μήπως δυσαρεστήσει η απάντηση μας. Ελέγχουμε τον βαθμό οικειότητας που επιτρέπουμε να έχουμε με τους γύρω μας.

Με τα όρια προσδιορίζουμε το εγώ μας στους άλλους και τους δείχνουμε τί θέλουμε και μπορούμε σε σχέση με εκείνους. Η έλλειψη ορίων φέρνει συναισθηματικό πόνο, άγχος, εξαρτήσεις, κατάθλιψη όπως και ψυχοσωματικές ασθένειες.

από Stelios Nikolaides